انواع وکالت چیست ؟ اگر مشکل حقوقی دارید بهتر است با متخصصین و حقوقدانان مربوطه در تماس باشید تا مشکل شما را در اسرع وقت با کمترین هزینه برطرف کنند. متاسفانه در کشور ما اکثر پرونده‌های حقوقی بدون وکیل به دادگاه ارجاع شده و همین امر باعث می‌شود تا یکی از طرفین شکست خورده و حقوق خود را دریافت نکند. به خاطر نا آشنا بودن اشخاص با قوانین مدنی و کیفری، مراحل طی پرونده وی بسیار طولانی شده و نتایج مطلوبی را کسب نخواهد کرد. فراموش نکنید مسائل حقوقی پیچیدگی‌ها و تخصص خاص خود را داشته و هر شخصی نمی‌تواند در دادگاه حضور یافته و از حق خود دفاع کند. علاوه بر پیچیدگی، مسائل حقوقی با کلمات و جملات سنگینی بیان شده و برای افراد معمولی قابل فهم نیست. پیچیدگی مسائل حقوقی باعث شده تا نوع وکالت به چند رشته متفاوت تقسیم بندی شود. در ادامه مقاله می‌خواهیم انواع وکالت را به شما معرفی کرده و تخصص هر کدام را جداگانه بازگو کنیم.
⭐برای دسترسی به آدرس و شماره تماس بهترین وکیل مشهد کلیک کنید!
انواع وکالت
- وکالت بلاعزل
همانطور که از نام وکالت بلاعزل مشخص است، موکل اختیارات گسترده‌ای را به وکیل واگذار کرده و در عین حال اجازه و اختیار عزل کردن او را ندارد. در وکالت بلاعزل وکیل تمامی اختیارات و وظایف خود را با اطلاع و موافقت موکل انجام می‌دهد، ولی موکل اجازه عزل و برکناری وکیل را ندارد مگر اینکه شرایط خاصی را در عقدنامه ذکر کنند. وکالت بلاعزل به دو دسته عمومی و خاص تقسیم می‌شود:
وکالت بلاعزل عمومی: زمانی کاربرد دارد که موکل به وکیل اختیارات کلی و گسترده‌ای را واگذار کرده باشد. یعنی وکیل می‌تواند در تمامی فعالیت‌های حقوقی مالی تجاری و خانوادگی موکل خود دخالت داشته باشد.
وکالت بلاعزل خاص: زمانی استفاده می‌شود که اختیارات وکیل به موضوعات خاصی محدود شود، مثلاً برای نمایندگی در پرونده طلاق غیابی، دریافت حضانت کودکان یا برای پرونده‌های مالی و تجاری مانند فروش اموال غیر منقول و…
از مزایای وکالت بلاعزل می‌توان به آسایش و راحتی موکل اشاره کرد. او بدون مراجعه به دفاتر، ادارات و محکمه‌های قضایی می‌تواند کارهای حقوقی و کیفری خود را توسط وکیل به پایان برسد. البته وکالت بلاعزل عواقب جدی نیز به دنبال دارد، وکیل می‌تواند با این عقدنامه به راحتی از اختیارات خود سوءاستفاده کرده و ضررهای مالی و معنوی برای موکل داشته باشد.
همانطور که اشاره کردیم امکان عزل وکالت بلاعزل وجود ندارد تنها حجر وکیل یا موکل، فوت یکی از طرفین، اقاله یا تفاسخ، به پایان رسیدن پرونده و حل شدن مشکل، به پایان رسیدن مدت عقدنامه، دلایلی است که باعث فسخ وکالت بلاعزل می‌شود.
- وکالت تام الاختیار
در وکالت تام الاختیار، موکل اختیارات کامل و بی‌محدودیت را به وکیل واگذار کرده و هیچگونه محدودیت یا شرطی تعیین نمی‌کند. در وکالت تام الاختیار وکیل اجازه دارد در تمام امور حقوقی یا مالی مربوط به موکل اقدام کند بدون نیاز به اطلاع دادن یا کسب اجازه و… در وکالت تام الاختیار وکیل از جانب موکل در فعالیت‌های گسترده‌ای از جمله انعقاد قرارداد، دادخواست، مذاکرات و حتی وکالت در دادگاه حضور می‌یابد و حق امضا از طرف موکل را دارد.
در عوض موکل بدون دخالت و کسب رضایت وکیل قادر به انجام فعالیت مستقل نبوده و نمی‌تواند وکیل را از کار و فعالیت خاصی مانند امضا قرارداد منع کند؛ مگر اینکه این محدودیت به صراحت در قرارداد وکالت ذکر شده باشد. وکالت تام الاختیار به وکیل قدرت بالایی داده و با خطراتی همراه است، از جمله احتمال سوء استفاده وکیل از اختیارات خود یا بروز تضاد منافع و…
معمولا وکالت تام الاختیار زمانی اتفاق می‌افتد که یک فعالیت حقوقی پیچیده و مالی رخ داده و موکل به تنهایی نمی‌تواند آن را برطرف سازد. از این رو وکالت تام الاختیار را به وکیل امین و صادق تخصیص می‌دهند. البته بهتر است موکل قبل از ارائه وکالت تام الاختیار، تمامی مفاد و بندهای وکالتنامه را به خوبی مطالعه کرده و متوجه محدودیت‌ها و حیطه وظایف و اختیارات وکیل باشد.
وکیل قضایی کیست؟
در ادامه خواهیم گفت انواع وکالت چیست حال باید گفت یکی از رشته‌های حقوق، وکالت قضایی است. تمام وکلایی که در دادگاه حضور داشته و از موکل خود دفاع می‌کنند در زیر مجموعه وکیل قضایی قرار می‌گیرند. وکلای قضایی به دو دسته تقسیم بندی می‌شوند:
- وکیل حقوقی
- وکیل کیفری
بهترین وکیل پایه یک دادگستری در مشهد در حوزه قضایی جزو حقوقدانانی هستند که اطلاعات کافی در مورد مسائل حقوقی و قانونی داشته و به حل و فصل اختلافات قانونی می‌پردازند. البته وظایف وکیل قضایی تنها در وکالت خلاصه نمی‌شود، آنها می‌توانند مشاوره حقوقی و کیفری را به کاربران ارائه داده و در زمینه‌های مختلفی از جمله قوانین مدنی، کیفری، تجاری، خانوادگی و سایر حوزه‌های حقوقی راهنمایی کنند. وظایف اصلی وکیل قضایی شامل موارد زیر است:
- وکالت و حضور در دادگاه‌ها
- تدوین اسناد حقوقی و قراردادها
- تحلیل قانونی پرونده‌ها
- تحقیق در امور حقوقی
- مذاکره با طرف مقابل
- دفاع از حقوق موکلین
حیطه کاری وکلای قضایی بسیار گسترده بوده و می‌توانند در تعداد وسیعی از موارد از جمله کیفری، مالی، خانوادگی، مالیاتی، امور بین‌المللی، مسائل املاک و مستغلاتی و… فعالیت کنند. وکلای قضایی برای فعالیت در این رشته در دانشگاه رشته حقوق تحصیل می‌کنند. آنها پس از فارغ التحصیل شدن در آزمون وکالت شرکت کرده و پس از قبولی در آزمون پروانه وکالت دادگستری را از کانون وکلای دادگستری دریافت می‌کنند. این آزمون به صورت شفاهی و کتبی برگزار می‌شود.
وکیل اداری کیست؟
وکیل اداری نه تنها پرونده‌های موردی را قبول می‌کند، بلکه در ادارات و سازمان‌های دولتی و خصوصی مشغول به کار بوده و تمامی فعالیت‌های اداره و سازمان را تحت نظر می‌گیرد تا هیچگونه دخل و تصرف غیر قانونی در آن انجام نشود.
در واقع وکیل اداری به حقوقدانی می‌گویند که در مسائل مدیریتی، تجاری، مالی، مالکیت فکری و سایر موارد مرتبط با اداره و مدیریت شرکت‌ها و سازمان‌ها فعالیت می‌کند. وکلا اداری همان مشاوران حقوقی شرکت‌ها، سازمان‌ها و شخصیت‌های حقوقی هستند و آنها را در امور حقوقی مختلفی از جمله موارد زیر راهنمایی می‌کند:
- تأسیس و تنظیم قراردادها
- راهنمایی در امور مالی و مالکیت فکری
- حل اختلافات تجاری
وکلا اداری مشاوره‌های تخصصی به موکلین و سازمان‌ها ارائه می‌دهند تا آنها با راه‌حل‌های حقوقی برای مسائل مدیریتی و تجاری آشنا شوند. تفاوتی که وکیل اداری با وکیل قضایی دارد مربوط به رشته تحصیلی آنها است.
وکیل قضایی تنها در رشته حقوق تحصیل می‌کند، ولی وکیل اداری در رشته‌های دیگر مانند حسابداری تحصیل کرده و در عین حال وکالت اداری سازمان یا اداره را بر عهده بگیرد. در واقع برای وکالت اداری هیچ گونه محدودیتی برای رشته تحصیلی وجود ندارد. البته فراموش نکنید که وکلای اداری تنها وکالت در مورد امور اداری و سازمان‌ها را داشته و نمی‌توانند در دادگاه‌های قضایی شرکت کنند.
وکیل تعیینی کیست؟
در پاسخ به سوال انواع وکالت چیست باید به وکالت تعیینی اشاره کنیم که از دیگر رشته‌های حقوق است. وکلای تعیینی کسانی هستند که یک فرد برای کار اداری یا مسئله خاصی با او قرارداد بسته و وکالت را بر عهده او می‌گذارد. این نوع وکالت بر اساس توافق دو طرفه شکل می‌گیرد. یعنی فرد مشکلی برای او پیش آمده و خود نمی‌تواند مستقیماً به این مشکل رسیدگی کند.
بنابراین شخصی را به عنوان وکیل تعیینی انتخاب می‌کند تا تمامی امور حقوقی و قانونی مربوط به مسئله را پیگیری و حل و فصل کند. انتخاب وکیل تعیینی کاملاً آگاهانه بوده و در قراردادی مابین دو طرف امضا می‌شود. در این قرارداد حد و مرز وظایف وکیل تعیینی مشخص می‌شود، طبق قرارداد وکیل تنها اجازه خواهد داشت که در حیطه و زمان مشخص شده، فعالیت کند. برای انتخاب وکیل تعیینی باید به موارد زیر توجه داشت:
- وکیل تعیینی تخصص حقوقی داشته باشد.
- نوع تخصص او را بررسی کرده و مطمئن شوید که با مسئله حقوقی شما سازگار است. به طور مثال برای طلاق غیابی وکیل خانواده و فروش زمین وکیل ملکی را انتخاب کنید.
وکیل معاضدتی کیست؟
گاهی اتفاق می‌افتد فردی برای مسائل حقوقی خود احتیاج به کمک وکیل دارد، ولی به خاطر مشکلات مادی قادر به همکاری با هیچ وکیلی نبوده و نمی‌تواند دستمزد آنها را تامین کند. قوانین مدنی برای این موارد، وکالت معاضدتی را در نظر گرفته‌اند.
وکیل معاضدتی یک مفهوم حقوقی بوده و به افرادی کمک می‌کنند تا بدون پرداخت هزینه‌ای برای پرونده خود از وکیل کمک بگیرند. طبق اصل ۳۵ قانون اساسی در همه دادگاه‌ها، طرفین دعوا حق دارند که وکیل خود را انتخاب کنند. اگر یکی از طرفین توانایی مالی برای انتخاب وکیل را نداشته باشد، باید برای او امکانات تعیین وکیل فراهم شود.
این اصل از قانون اساسی به افرادی کمک می‌کند که به دلایل مالی نمی‌توانند از حقوق شهروندی خود برای دفاع از حق خود استفاده کنند. وکیل معاضدتی توسط دولت یا سازمان‌های غیرانتفاعی تعیین شده و وظیفه دارد بدون در نظر گرفتن منافع مالی، وکالت این افراد را بر عهده بگیرد تا پرونده را به دادگاه ارجاع داده و تمامی مراحل آن را به صورت قانونی انجام دهد.
وکالت تسخیری چیست؟
طبق قوانین کشور ما، در پرونده‌های کیفری همکاری با وکیل کیفری لازم و ضروری است. شاکی یا متهم برای ارجاع پرونده به دادگاه کیفری، موظف هستند برای خود وکیل انتخاب کنند. گاهی فرد به خاطر دلایل مالی نمی‌تواند حقوق وکیل کیفری را تامین کند، بنابراین قدرت استخدام وکیل را ندارد. در این موارد شاکی یا متهم می‌تواند از دادگاه درخواست وکیل تسخیری را داشته باشد. هزینه وکیل تسخیری از بودجه دادگستری پرداخت می‌شود.
- وکیل تسخیری توسط دادگاه و مرجع قضایی انتخاب می‌شود.
- این وکیل وظیفه دارد بدون در نظر گرفتن منافع مالی، به دفاع از حقوق موکل پرداخته و در تمام جلسات دادگاه حضور داشته باشد.
وکالتنامه به چه شکل است؟
بعد از آشنایی با انواع وکالت چیست بهتر است اطلاعات بیشتری در مورد وکالتنامه نیز داشته باشید. وکالتنامه یک سند حقوقی بوده و توسط شخص یا شرکتی صادر می‌شود. وکالتنامه به وکیل اجازه می‌دهد تا تمامی مسائل حقوقی و کیفری موکل را بدون حضور او انجام دهد. اطلاعات درج شده در وکالتنامه شامل موارد زیر است:
- نام وکیل
- نام و مشخصات موکل
- نوع اختیاراتی که به وکیل داده شده است
- محدودیت‌هایی که وجود دارد
- مدت اعتبار وکالت‌نام
- و مفادی که هر دو طرف بر روی آن تفاهم دارند.
وکالتنامه عموماً برای مواردی مانند وکالت در دعاوی قضایی، تدوین قراردادها، انجام معاملات مالی، نظارت بر امور املاک، و انجام دیگر امور حقوقی و قانونی صادر می‌شود. طبق این سند وکیل به نیابت از موکل در دادگاه‌ها، نهادهای دولتی و معاملات حقوقی حضور داشته و تصمیمات لازم را اتخاذ کند.
وکالتنامه باید به صورت کتبی بوده و مهر و امضای طرفین را داشته باشد در صورت لزوم بهتر است در دفتر اسناد رسمی نیز ثبت شود. البته وکالت‌نامه‌های شقایقی وجود دارد که از لحاظ قانونی معتبر نیستند.
انواع وکالت نامه کدام است؟
وکالتنامه عمومی به وکیل اجازه می‌دهد تا در تمام موارد حقوقی و قانونی مربوط به موکل اقدام کند، مانند نمایندگی در دعاوی، تدوین قراردادها، و مشاوره حقوقی عمومی و… اگر می‌خواهید وکالتتان را به شخصی بدهید مطمئن باشید که شخص کاملاً قابل اطمینان بوده و به هیچ عنوان خیانت در امانت نمی‌کند.
در وکالتنامه محدود، محدودیت‌های خاصی برای وکیل در انجام اقدامات حقوقی وجود دارد. مثلاً، ممکن است فقط برای یک پرونده خاص یا در یک زمینه خاص اعتبار داشته باشد. به طور مثال شما می‌توانید وکالتنامه طلاق، قیم بودن فرزندان یا تقسیم ارث را به یک نفر واگذار کنید.
وکالتنامه خاص برای امور خاصی مانند خرید و فروش ملک، مدیریت دارایی‌ها، یا اخذ مدارک حقوقی خاص صادر می‌شود. وکیل تنها برای انجام امور مشخص شده در وکالتنامه اختیار دارد. از نظر قانونی بهترین نوع وکالتنامه وکالتنامه خاص است، چون وکیل اجازه دخل و تصرف برای دیگر مسائل موکل را ندارد.
شرط فسخ شدن وکالت
وقتی که یک شخص تصمیم می‌گیرد تا وکالت یک وکیل را فسخ کند، باید مراحل خاصی را دنبال کند. البته فسخ وکالت زمانی انجام می‌شود که یکی از وظایف خود کوتاهی کرده باشند. به طور مثال موکل در پرداخت هزینه‌ها کوتاهی کند یا وکیل به درستی وظایف خود را انجام نداده و از وکالتنامه سواستفاده کند.
در قدم اول شخص تصمیم خود را برای فسخ وکالت به وکیل خود اطلاع می‌دهد. برای جلوگیری از اشکالات قانونی بهتر است این تصمیم را به طور کتبی به وکیل ابلاغ کند. گام بعدی تبادل مدارک و مالیات‌های مربوطه است.
وکیل موظف است هر نوع مدرک، پرونده‌ها یا اسنادی که در دست دارد را به موکل تحویل دهد. وکیل نیز پس از تسلیم مدارک حتما از موکل رسید بگیرد. همچنین هزینه‌هایی مانند هزینه‌های حقوقی یا هزینه‌های مالی دیگر را حساب و تسویه کنند.
کلام آخر
در این مقاله به طور تخصصی توضیح دادیم انواع وکالت چیست و علاوه بر توضیح انواع وکالت، سعی کردیم اطلاعات تخصصی و علمی در مورد وکالتنامه در اختیار شما قرار دهیم. با مطالعه این اطلاعات می‌توانید قبل از عقد قرارداد شرایط کامل را سنجیده سپس با بهترین وکیل همکاری کنید. برای شناختن متخصصین و حقوقدان با تجربه به سایت وکلای مشهد مراجعه کرده و به صورت تلفنی یا آنلاین با آنها در تماس باشید. به خاطر همراهی شما نهایت تشکر و قدردانی را داریم. لطفا نظراتتان را با ما در میان بگذارید.
